Khuyên Phát Tâm Bồ Đề

Thật Hiền tôi, một sư tăng phàm phu, hư hèn ngu muội, đập đầu lạy khóc, rớm máu quanh mi, van xin đại chúng hiện tiền, cùng tín hữu nam nữ mai hậu, cúi xin quý vị xót thương, ghé tai nghe xét.

Từng nghe : cửa yếu vào Đạo lấy sự phát tâm đứng hàng đầu, việc cấp thiết tu hành lấy sự lập nguyện làm bước trước. Nguyện có lập thì chúng sanh mới độ nổi, tâm có phát thì Đạo mới tựu thành. Nếu tâm rộng lớn không phát , nguyện kiên cố không lập, thì dù trải qua trăm kiếp ngàn đời, vẫn cứ quanh quẩn trong vòng luân hồi mãi mãi. Dù có gia công tu hành, cũng chỉ nhọc công vô ích, đắng cay vẫn hoàn đắng cay.

Cho nên Kinh Hoa Nghiêm nói: Quên mất tâm Bồ đề mà tu hành các thiện pháp , gọi là hành động của ma. Quên mất mà còn như thế, huống nữa là chưa phát? Cho nên biết rằng, muốn học Đạo Như Lai trước hết phải phát nguyện Bồ đề , không thể hoãn lại được.

Nhưng tâm nguyện có nhiều tướng khác nhau, nếu không trình bày, biết đâu mà hướng tới? Nay vì đại chúng, xin nói tóm lược. Tướng trạng tâm nguyện có tám, đó là: tà, chánh, chân, nguỵ, đại, tiểu, thiên, viên.Đời có người tu, sau khi vào chùa chẳng xét tâm mình, chuyên lo ngoại vụ. Hoặc cầu sướng thân, hoặc ham nổi tiếng, hoặc ưa thích dục lạc thế gian, hoặc cầu mong quả vui mai hậu. Phát tâm như thế đích thị là tà.Danh lợi không ham, quả vui chẳng thiết, chỉ mong giải thoát, đạt Đạo Bồ đề, Phát tâm như thế được gọi là chánh.

Niệm niệm liên tục, ngước lên thì cầu Phật đạo, cúi xuống thì độ chúng sanh. Nghe Phật đạo cao siêu, không sanh sầu lo thoái chí, thấy chúng sanh khó độ không sanh mệt mỏi sờn lòng. Như trèo núi cao muôn trượng, quyết lên thấu đỉnh, như leo tháp lớn chín tầng, phải leo tận nóc. Phát tâm như thế được gọi là chân.Có tội không sám hối, có lỗi không dứt trừ, ngoài sạch trong dơ, trước siêng sau nhác. Tâm tuy tốt đấy nhưng phần lớn bị danh lợi giao xen, pháp tuy hay đấy nhưng oan uổng bị vọng nghiệp nhuốm bẩn. Phát tâm như thế đích thị là ngụy.

Cõi chúng sanh hết, nguyện ta mới hết, Đạo Bồ đề thành, nguyện ta mới thành. Phát tâm như thế mới gọi là đại.Xem ba cõi như lao ngục, nhìn sanh tử như oan gia. Chỉ mong tự độ, không muốn độ người. Phát tâm như thế đích thị là tiểu.

Ngoài tâm nếu thấy có chúng sanh cần độ, có Phật đạo mong thành, công phu không xả, thấy biết không tan. Phát tâm như thế đích thị là thiên.Nếu biết tự tánh là chúng sanh , nên nguyện độ thoát, tự tánh là Phật đạo, nên nguyện tu hành. Đem tâm hư không , phát nguyện hư không, tu hạnh hư không , chứng qủa hư không , cũng không có tướng hư không có thể chứng đắc. Phát tâm như thế được gọi là viên.Biết được tám tướng khác nhau trên đây là biết cứu xét. Biết cứu xét là biết lấy bỏ. Biết lấy bỏ là biết Phát tâm . Cứu xét như thế nào? Cứu xét tâm mình phát ra so với tám tứơng nói trên : Là chánh, là tà, là chân , là nguỵ, là đại, là tiểu, là thiên hay viên. Lấy bỏ thế nào? Bỏ tà, bỏ nguỵ, bỏ tiểu ,bỏ thiên. Lấy chánh, lấy chân , lấy đại , lấy viên.

Phát tâm như thế mới gọi là chân chánh Phát tâm Bồ đề .Tâm Bồ đề này là pháp lành hàng đầu trong các pháp lành, phát khởi được tâm ấy hẳn phải có nhân duyên. Nhân duyên phát khởi lược tóm có mười: Một là nhớ nghĩ ơn nặng của Phật, Hai là nhớ nghĩ công ơn cha mẹ, Ba là nhớ nghĩ công ơn sư trưởng, Bốn là nhớ nghĩ công ơn thí chủ, Năm là nhớ nghĩ công ơn chúng sanh , Sáu là nhớ nghĩ khổ đau sinh tử, Bảy là tôn trọng tánh linh của mình, Tám là sám hối nghiệp chướng đã gây, Chín là nguyện cầu vãng sanh Tịnh độ, Mười là làm cho chánh pháp tồn tại lâu dài.
(Trích Khuyên phát tâm bồ đề)

Mục lục:
Khuyên phát tâm bồ đề 1
Khuyên phát tâm bồ đề 2